KIŞ AYLARINDA GÜVENLİ ARAÇ KULLANIMI
Kış ayları, olumsuz hava koşulları nedeniyle araç sürücüleri için zor bir dönemdir. Kış koşulları tahmin edilemeyebilir ve bu durum hem aracınız hem de sürüş becerileriniz için ekstra gereksinimlerin ortaya çıkmasına neden olabilir. Soğuk, yağmurlu ve karlı havalar, yollarda deformasyona neden olabileceği gibi sürüş güvenliğini de olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Karda ya da ıslak zeminlerde araçları kaydıran sebeplerin başında daha çok sürücü hatalarının geldiği görülmektedir. Bu nedenle, kış aylarında güvenli araç kullanımı için sürücülerin aşağıdaki noktalara dikkat etmesi son derece önemlidir.
Genel olarak aracın kontrollü ve düşük ayarda ısıtılması, araç takip mesafesinin korunması (aracın km cinsinden hızının yarısı kadar metredir), aşırı hızdan kaçınılması, dikkatli, yavaş ve kontrollü olarak araç kullanmaya özen gösterilmesi önemlidir. Yola çıkmadan önce lastiklerin basınç kontrolleri ve lastik diş derinliği (yasal olarak 1,6 mm olsa dahi diş derinliği 3 mm altına düştüğünde güvensiz kabul edilmeli ve önlem alınmalıdır) kontrolleri yapılmalıdır.
Güvenli bir sürüş için öncelikle; araçların bakım zamanlarının ihmal edilmemesi ve kış bakımlarının (akü, kayış, hortum, radyatör, yağ, lamba, fren, egzoz, kalorifer / buz çözücü, cam silecekleri ve lastikleri, silecek suyu ile ateşleme sistemi gibi bakımlarının) yaptırılması gerekmektedir. Motor soğutma suyunun donması durumunda araçta çok ciddi maddi hasarlar meydana geleceğinden, kış aylarında antifiriz kullanımı da ihmal edilmemelidir.
Karlı havalarda trafikte en çok karşılaşılan tehlikeli davranış, sürücülerin yola çıkmadan önce üzeri karla kaplı aracının yalnızca görüş alanını temizlemekle yetinmesi, sağ, sol ve arka görüş alanları ile araç tavanında birikmiş karları temizlemeden yola çıkmasıdır. Bu durum hem aracın sürücüsü hem de trafikteki diğer sürücüler için oldukça tehlikelidir. Bu nedenle, araç hareket ettirilmeden önce tüm görüş alanlarının kardan ve buhardan temizlenmesi gerekmektedir.
Su birikintilerine dikkat!
Yağmurlu havalarda, özellikle su birikintilerine dikkat edilmelidir. Araç lastiğinin üzerindeki su kanallarının suyu deşarj edemediği anlarda lastiğin zeminle bağlantısı kesilir, bu duruma kızaklama (aquaplaning) denir. Daha net ifade ile kızaklama; zeminde birikmiş suyun aracın tekerleklerinde meydana getirdiği sirkülasyonla zemin ile lastiğin bağlantısını kesme durumuna verilen isimdir.
Kızaklama başladığı an direksiyonu çevirmemek ve frene basmamak gerekir. Araç yüzmeye ya da kaymaya başladığı an direksiyonu sıkıca tutup fren, gaz gibi hiçbir ekipmanı kullanmadan aracın sudan çıkmasını beklemek en güvenli davranıştır.
Dikkat edilmesi gereken diğer önemli nokta kış lastiği kullanımıdır. Araçlarda kış lastiği yoksa kış aylarında kesinlikle trafiğe çıkılmamalıdır. Aksi takdirde, bu durum hem araç sürücüsünün ve diğer sürücülerin güvenliğinin hem de trafik akışının olumsuz yönde etkilenmesine neden olur. Kış lastiği yapımında kullanılan lastik hamuru ile yaz ve 4 mevsim lastiği üretiminde kullanılan hamurlar farklı mukavemettedir. Lastiğin yola tutunması, ısınması ile doğru orantılıdır ve yaz lastikleri, hava sıcaklığı belirli bir derecenin altına indiği zaman ısınamayacaktır ve lastiğin yol tutuşu zayıflayacaktır. Hava sıcaklığı 70C’nin altına indiği zaman kış lastiklerinin yola tutunması daha kolay olmaktadır. Ayrıca kış lastiklerinde bulunan su kanallarının yaz lastiklerine göre daha geniş olması daha fazla su deşarjı sağlamaktadır.
Tüm bu teknik bilgiler sebebiyle 4 mevsim lastiğin tüm hava şartlarında güvenle kullanılabileceği düşünülmemelidir. Ülkemizde kış lastiği kullanımı, çıkarılan yönetmeliklerle zorunlu hale getirilmiş olup 1 Aralık itibariyle başlamakta ve takip eden yılda 1 Nisan itibariyle sona ermektedir.
Bu konuda sık rastlanılan hatalı tutumlardan bir tanesi de çoğu sürücünün kış lastiği kullandığı için araçta kar zinciri bulundurmasına gerek olmadığını düşünmesidir. Gerçek şudur ki; kar zincirinin muadili kış lastiği değildir. Kış lastiği, kış ayları boyunca her zeminde kullanılması gereken lastik iken kar zinciri, yalnızca karlı zeminlerde kullanılması gereken bir ekipmandır.
Karlı ve buzlu zeminlerde sürüş yaparken aracın aydınlatma sistemi tamamen açık tutulmalı, hız azaltılmalı, direksiyon manevralarının, gaza ve frene basma hızının, vites değiştirirken debriyajdan ayağı çekme hızının oldukça yumuşak şekilde yapılması gerekmektedir. Aksi taktirde en ufak bir tetikleyici hareket aracın kaymasını başlatabilir.
Buzlanma, sürücülerin korkulu rüyasıdır ve en çok köprü ve viyadük üstlerinde, açık alanlarda çok rüzgâr alan kesimlerde, su akışının yoğun olduğu yerlerde oluşur. Sürücülerin, düşük hava sıcaklığını göz önünde bulundurarak özellikle zeminde ıslaklık gibi görünen birikintilerin, buz tutmuş olma ihtimalini unutmamaları oldukça önemlidir.
Buzlu zeminde viraj alırken eğer aracımız arkadan kayarak savrulursa yapılması gereken ayağımızı gazdan ani bir şekilde çekmeden sabit bir şekilde tutmak ve sadece direksiyon hareketiyle aracı kontrolde tutmaya çalışmak olmalıdır. Eğer aracın arkası viraj çizgisinin dışına doğru sağa ya da sola kayıyorsa direksiyonu kayma yönünde sağa kaydıysa sağa, sola kaydıysa sola doğru çevirerek aracın tekrar tutunmasını sağlamaktır.
Eğer araç önden kayarak savrulursa tek yapılması gereken ayağımızı gazdan çekmektir. Bu hareket ön lastiklerin yola daha çok tutunmasını sağlayarak aracı kontrol altında tutmaya yardımcı olacaktır.
Karlı zeminde sürüş esnasında aracın saplanmaması ve patinaja düşmemesi için öncelikle aracın mümkün olduğunca durdurulmaması ve sabit hızda sürülmesi gerekir. Bir şekilde araç durduysa gaza yüklenilmeden kalkış sağlanılmalıdır.
Sonuç olarak; zorlu kış koşullarında uyacağınız bu kurallarla, yaşanacak olası trafik kazalarının önüne geçebilirsiniz.
Güvenli sürüşler dileriz.
